Ay: Mart 2018

Yanma Çeşitleri Nedir?

1. Yavaş Yanma
2. Hızlı Yanma
3. Kendi Kendine Yanma
4. Parlama ve Patlama

1-) YAVAŞ YANMA

Yavaş yanma, yanıcı maddenin yetersiz oksijen nedeniyle, yeteri miktarda ısı, buhar veya gaz üretemediği durumlarda meydana gelir.

Örneğin; demir (F), Bakır (Cu) gibi metallerin havadaki oksijen ve hava ısısı ile oksitlenmesinde, yanıcı maddeler olan demir ve bakır, buhar veya gaz çıkaramamakta, dolayısıyla yavaş yanma olayı meydana gelmekte, ortaya demir oksit (Feo) ve Bakıroksit(Cuo) çıkmaktadır. Canlıların hücre solunumu olayı da bir nevi yavaş yanma olayıdır.

• Yangın Sebepleri Nelerdir?
• Yanma Ürünler Nelerdir?

2-) HIZLI YANMA

Yanmanın bütün belirtileri ile oluştuğu bir olaydır. Yanmanın oluşumu: alev, ısı ve ışığın korlaşmadır. Bazı maddeler, katı halden önce sıvı hale daha sonrada buhar veya gaz haline geçerek yanarlar. (Örneğin: Parafi n, mum gibi) Bazıları ise, doğrudan yanabilir ve buhar çıkarırlar. (Örneğin: Naftalin) Yine bazı maddeler doğrudan doğruya yanabilen gazlar çıkarırlar (Örneğin: Odun, kömür)

3-) PARLAMA VE PATLAMA ŞEKLİNDE YANMA

Parlama kolayca ateş alan maddelerde görülen bir olaydır. (Örneğin Benzin gibi) Patlama ise; aniden meydana gelen bir yanma olayıdır. Burada dikkati çeken husus, maddenin tamamının bir anda yanmasıdır. Bunda maddenin cinsi, birleşimi, şekli, büyüklüğü ile küçüklüğü ve nihai oksijen oranının rolü büyüktür. Bir anda parlayarak yanan madde çeşitli gazlar haline gelerek son derece büyük bir hacim genişlemesine sebep olur ve etrafını zorlar. bu şekilde parlamalar patlamalara sebep olur.

4-) KENDİ KENDİNE YANMA

Yavaş yanmanın zamanla hızlı yanmaya dönüşmesidir. Özellikle bitkisel kökenli yağlı maddeler normal hava ısısı ve oksijeni içinde kolaylıkla oksitlemekte bu oksitlenme sırasında ise gittikçe artan bir ısı meydana getirmektedir. Zamanla doğru orantılı olarak artan bu ısı, bir süre sonra alevlenmeye yetecek dereceye ulaşarak maddenin kendiliğinden tutuşmasına neden olmaktadır.

Örneğin: Bezir yağına bulaştırılmış bir bez parçası yukarıda açıklandığı şekilde bir süre sonra
alev alarak yanmaya başlayabilmektedir.

Yanma Olayı Nedir?

Yanma, maddenin ısı ve oksijenle birleşmesi sonucu oluşan kimyasal bir olaydır. Yanma olayının oluşabilmesi için yanıcı madde, ısı ve oksijenin bir arada olması gerekir. Bu üç unsur bir arada olmadığında, yanma olayı meydana gelmez.

• Yanıcı madde ile oksijen birleşirse; yanma olmaz.
• Yanıcı madde ile ısı birleşirse; yanma olmaz.
• Oksijen ile ısı birleşirse; yanma olmaz.
• Yanıcı madde + Oksijen + Isı, üçü bir arada birleşirse; Yanma olur.

Genel olarak: Yararlanmak amacıyla yakılan ateş dışında oluşan ve kontrol edilemeyen yanma olayına Yangın denir. Teknik olarak: Katı, sıvı veya gaz halindeki yanıcı maddelerin kontrol dışı yanma olayıdır.

• Yangın Sebepleri Nelerdir?
• Yanma Ürünler Nelerdir?
• Yanma çeşitleri
• Yangın Eğitimi: https://www.srcbelgesi.co/yangin-egitimi.php

YANMA OLAYININ OLUŞABİLMESİ İÇİN BAZI BİLEŞENLERİN BİR ARAYA GELMESİ GEREKİR.

Bunlar;

YANICI MADDE + OKSİJEN + ISI = YANMA
1-) Yanıcı Madde: Isı karşısında yanıcı buhar veya gaz yada sıvı çıkartabilen kolaylıkla korlaşabilen maddelerdir. Doğada katı, sıvı ve gaz halinde bulunur. Tutuşma sıcaklıkları birbirinden farklı olmakla birlikte sıvı ve gazlara nazaran tutuşma ve patlama ihtimali azdır.

2-) Oksijen (yakıcı madde): Kendi yanmayan ama yanmayı gerçekleştiren renksiz, kokusuz bir gazdır. -Oksijenin hava içindeki oranı % 21 dir. Bir ateşin varlığını sürdürebilmesi için en az %16 oranında oksijene ihtiyacı vardır.

3-) Isı (sıcaklık): Bir cismin sıcaklığının artmasına sebep olan fi ziksel bir etkidir. Isı bir enerjidir. Bir cismin ısısı arttıkça moleküllerin hareketleri de artar. Bu olay maddenin oksijenle birleşmesine imkân verir.

Isı enerjisi etrafa;

1. Direk temas yoluyla
2. Hava yoluyla
3. Işıma yoluyla yayılır.

Yukarıda belirtilern üç unsur bir arada olmadığında, yanma olayı meydanagelmez. Önemli Not: Yangın anında bu üç etkenden birisi ortadan kaldırılırsa yangın söner. Bilmemiz gereken bu üç etken bir araya geldiğinde kontrolümüzden çıkmamasına dikkat etmeliyiz.

Yangına Sebep Olan Etkenler Nelerdir?

1- Bacalar, içlerinin sıvanmaması, yüzeylerinin pürüzlü olması yeterince geniş ve dik temizliklerinin yapılmaması nedeniyle kurumların birikmesine neden olurlar. Biriken bu kurumların tutuşması sonucunda yangınlara sebebiyet verirler. Birinci tipte yapılan bacalar inşa açıdan mahsurlu olup mevzuatlara da aykırıdır. Bu tarz bacalar çekişi azaltır ve bacanın kısa zamanda çok miktarda kurum tutmasına neden olur. Bu kurum kimyasal etkileşimlerle yangına sebebiyet verir. Boru ve bacalar sık sık temizlettirilmelidir.

• Yangın Sebepleri Nelerdir?
• Yanma Ürünler Nelerdir?
• Yanma çeşitleri
• Yangın Eğitimi: https://www.srcbelgesi.co/yangin-egitimi.php

2- Sigara İzmariti, dikkatsizlik yüzünden çıkan yangınların sebepleri arasında sigara başta gelmektedir. Sigara ateşinin ortalama sıcaklık derecesi 800 °C civarında olduğu söndürülmeden atılan sigaranın yanıcı, patlayıcı ve parlayıcı maddelere teması neticesinde yangın çıkabilir. Eğer söndürmeden yere atılan bir sigaranın, rüzgâr tesirli sürüklenerek temas ettiği yanıcı maddeyi tutuşturduğu bir gerçektir.

3- Elektrik, elektrik enerjisi normal ve dikkatli kullanıldığında ne kadar yararlı ise yanlış ve dikkatsiz kullanılması halinde de o derece zararlıdır. Elektrik enerjisinden elde edilen ısı, akımı nakleden tesisat ve malzemede olan bozukluklar yangınlara neden
olmaktadırlar.

4- Kıvılcım, yanan bir kütleden koparak etrafa sıçrayan küçük parçacıklara kıvılcım denir. Bu parçacıkların yanar veya kor halde bulunması düştüğü yerdeki maddenin cinsine göre yanma olayının meydana gelmesine neden verir.

5- Gazlar (LPG), sıvı petrol gazı da dediğimiz bu gaz petrol yan ürünlerindendir. Ham petrolün damıtılması sırasında elde edilen ürünlerin yanı sıra hidrokarbon sınıfı (etan, metan, propan, bütan, etilen metilen vb. gazlar) gaz maddelerde ortaya çıkmaktadır.

6- Hayvanlar, açık ateş kullanılan yerlerde başı boş bırakılan hayvanlar yangın çıkarabilirler. Kedi ve köpek gibi bilhassa evlerde bulundurulan hayvanların gaz lambası, gaz ocağı, ispirto ocağı ve mangal gibi şeyleri devirmeleri suretiyle yangına sebebiyet vermeleri mümkündür. Bu hayvanların birden ziyade bir evde bulundurulması tehlikeyi daha da çoğaltır.

7- Doğal ısı kaynakları, tabi olarak kendiliğinden ortayı çıkan yangınlardır. Mesela deprem, yıldırım düşmesi, güneş ışınlarından meydana gelen yangınlar gibi.

8- Sürtünme, İki maddenin birbirine sürtünmesiyle açığa çıkan ısı enerjisi yanma hadisesini başlatır.

9- Kasıt/Sabotaj, bilerek ve isteyerek kasten yangın çıkartılmasıdır. Örneğin tarla, ev yeri açmak amacıyla ormanların yakılması bina, işyeri ve tesislerin kundaklanması gibi kasti olaylardan yangın çıkartılabilir.

Yangın Sebepleri Nelerdir?

1) Yangınlardan korunma önlemlerinin alınmaması; Elektrik enerjisi aksamının teknik koşullara göre yapılması, LPG tüplerinin doğru kullanılması, bacaların temizlenmesi ve parlayıcı patlayıcı maddeler için gerekli önlemlerin alınması halinde
yangın afetinde büyük ölçüde azalma olacaktır.

• Yangın Sebepleri Nelerdir?
• Yanma Ürünler Nelerdir?
• Yanma çeşitleri
• Yangın Eğitimi: https://www.srcbelgesi.co/yangin-egitimi.php

2) Bilgisizlik; Yangın konusunda bilgi sahibi olmak yeterli değildir. Söndürülmeden atılan bir kibrit veya sigara izmariti, kapatmayı unuttuğumuz LPG tüpü (evlerde kullanılan tüp gaz), ateşi söndürülmemiş ocak, fi şi prizde unutulmuş ütü gibi ihmaller büyük yangınlara yol açabilir. Elektrikli aletlerin doğru kullanımını bilmemek, soba ve kalorifer sistemlerini yanlış yerleştirmek, tavan arasına ve çatıya kolay tutuşabilecek eşyalar koymak yangına davetiye çıkarır.

3) İhmal ve dikkatsizlik; Söndürülmeden atılan bir kibrit veya sigara izmariti, kapatmayı unuttuğumuz LPG tüpü,kapatılmamış ocak, fi şi prizde unutulan ütü büyük yangınlar çıkmasına sebep olabilir.

4) Kazalar; Kasıt olmaksızın istem dışı olayların bazılarından yangın çıkabilir. Yangın konusunda yeterli
bilgilenmek bu tür olaylarda nasıl hareket etmemiz gerketiğine yardımcı olur.

5) Sıçrama; Kontrol altına alınmış veya alınmamış bir yangın ihmal veya bilgisizlik sonucu sıçrayarak, yayılarak veyahut parlayıp patlayarak daha büyük boyutlara ulaşması mümkündür. Bu nedenle bu tür olaylara karşı dikkatli olmamız gerekmektedir.

6) Sabotaj-Kundaklama; Bazı kötü niyetli insanlar, çeşitli amaç ve kazanç uğruna bilerek ve kasten yangın çıkarırlar.

7) Tabiat olayları; Rüzgârlı havalarda kuru dalların birbirine sürtmesi sonucu, yıldırım düşmesi ve benzeri doğa olayları sonucu yangınların çıkmasıdır.

!!!Yangın Önlemleri!!!

• Çatlak, hatalı inşa edilmiş yapılar veya dolmuş bacalar yangın nedeni olabilir. Bacalar devamlı temizlenmelidir,
• Tavan arası ve bodrumlar temiz tutulmalıdır,
• Yanıcı maddeler evinizin veya iş yerinizin uygun bir yerinde saklanmalıdır,
• Soba, kalorifer ve mutfak ocaklarından çıkabilecek yangınlara dikkat edilmelidir,
• Çocukların ateşle oynamalarına engel olunmalıdır.
• Sigara içilmemesi gereken yerlerde bu kurala uyulmalıdır,
• Kaynak ve kesme işlemlerinde çok dikkatli olunmalıdır,
• Elektrik donanımına ehliyetsiz kişiler el sürmemelidir,
• LPG tüplerinin bulunduğu mutfak ve banyolar sürekli havalandırılmalıdır,
• Yangına karşı korunmak ucuzdur. Evinizde ve iş yerinizde yangına karşı önlem
• Yangın Önlemleri Nedir?